Chống hát "nhép": Thuốc chưa đủ liều

PN - Vấn nạn hát "nhép" trong hoạt động biểu diễn một lần nữa lại "nóng" lên khi mới đây, Cục Nghệ thuật biểu diễn (Bộ Văn hóa, Thể thao - Du lịch) có công văn gửi các sở văn hóa, thể thao và du lịch các tỉnh yêu cầu tăng cường kiểm tra, nghiêm khắc xử lý hành vi dùng giọng hát trong thu băng, đĩa để thay thế giọng hát thật của người biểu diễn (thường được gọi là "hát nhép").

Tuy nhiên, yêu cầu này liệu có đủ "sức nặng" hạn chế vấn nạn hát nhép, vốn đã trở thành chuyện: biết rồi, khổ lắm nói mãi?

Hát nhép là một trong những hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động biểu diễn đã được quy định trong nhiều văn bản từ Quy chế hoạt động văn hóa và kinh doanh văn hóa công cộng đến Quy chế hoạt động biểu diễn và tổ chức biểu diễn nghệ thuật chuyên nghiệp đều quy định rõ "nghiêm cấm dùng các phương tiện kỹ thuật để thay thế giọng hát thật của người biểu diễn". Hình thức chế tài cho cá nhân, tổ chức vi phạm từ hoạt động này cũng đã có. Theo NĐ56/CP mức xử phạt cho việc hát nhép từ 2-5 triệu đồng.

Để dẹp vấn nạn hát "nhép" cần có nỗ lực từ nhiều phía - Ảnh chỉ mang tính minh họa

Tuy nhiên, quy định là một chuyện, tình trạng ca sĩ, nghệ sĩ hát nhép trong các chương trình ca nhạc, trong các sân khấu lớn vẫn ngày càng phổ biến. Trên mặt báo, chuyện hát nhép đã được phản ánh không ít. Mới đây là vụ nghi vấn hát nhép trong chương trình Hợp xướng Lục Vân Tiên với dàn xướng ca trên 100 người biểu diễn ở Nhà hát TP.HCM vào đầu tháng 9/2009, bị coi là có một số đoạn trình diễn "nhép". Cũng trong thời gian này, nhóm nhạc Credo mới qua ba buổi biểu diễn ra mắt tại Nhạc viện TP.HCM cũng đã "lùm xùm" chuyện nghi ngờ có hát nhép một số bài hát trong chương trình. Song thực hư chuyện có hát nhép hay không tại hai chương trình trên vẫn chưa tỏ, vì đơn vị quản lý văn hóa không đưa ra kết luận gì.

Đề cập đến vấn nạn hát nhép, ông Võ Trọng Nam - Trưởng phòng Quản lý nghệ thuật - Sở Văn hóa - Thể thao - Du lịch TP.HCM cho biết: "Không phải đợi đến khi có công văn của Cục vừa rồi chúng tôi mới quan tâm đến chuyện hát nhép trong hoạt động biểu diễn. Thời gian qua Sở đã làm nhiều về vấn đề này rồi. Thực tế là đã có một số trường hợp ca sĩ bị cảnh cáo (cách đây bốn năm, Sở đã cảnh cáo hai ca sĩ T.T.L. và Q.H. hát nhép trong một chương trình ca nhạc xuân - PV). Một số trường hợp, khi phúc khảo, phát hiện ca sĩ hát nhép, chúng tôi đã yêu cầu không cho ca sĩ này biểu diễn trong chương trình chính".

Tuy nhiên, cái khó hiện nay đối với cơ quan quản lý nhà nước là ở khâu hậu kiểm. "Ở các buổi biểu diễn phúc khảo, thường các ca sĩ, nghệ sĩ họ hát thật. Nhưng đến khi ra sân khấu họ "hát nhép" thì đành chịu. Với địa bàn TP.HCM hiện nay có trên 100 tụ điểm biểu diễn, chưa kể các đoàn địa phương khác hàng ngày, hàng tuần đến giao lưu biểu diễn... trong khi đó, lực lượng làm công tác quản lý nhà nước như chúng tôi lại "mỏng" vì vậy khó có thể giám sát hết được" - ông Trọng Nam thừa nhận.

Để giải quyết tận gốc vấn nạn "hát nhép", thiết nghĩ một mình cơ quan quản lý nhà nước khó kham nổi mà phải có sự hợp lực từ nhiều phía, nhất là vai trò của các bầu show, từ đài truyền hình, các tụ điểm tổ chức và ý thức nghề nghiệp của người biểu diễn...